Co to jest zespoł Ashermana?
Zespół Ashermana lub też zrosty wewnątrzmaciczne to zespół objawów związany z częściowym lub całkowitym zarośnięciem jamy macicy w następstwie uszkodzenia warstwy endometrium, czyli błony śluzowej macicy. Charakteryzuje się włóknistym zarastaniem jamy macicy poprzez łączenie się przedniej i tylnej ściany macicy.
Objawy.
Objawia się wtórnym brakiem miesiączki, skróceniem lub zmniejszeniem obfitości miesiączek, czemu może towarzyszyć bolesne miesiączkowanie. Następstwem powstałych zrostów są trudności z zajściem w ciążę oraz zwiększone ryzyko poronienia.
Przyczyny zespołu Ashermana.
Do wytworzenia się zrostów wewnątrzmacicznych dochodzi w 4-5 dniu od zabiegu w obrębie jamie macicy. Zespół Ashermana może powstać po takich zabiegach jak:
- wyłyżeczkowanie jamy macicy po porodzie
- wyłyżeczkowanie jamy macicy po poronieniu
- histeroskopowe usunięcie mięśniaka.
Pacjentki, które zgłaszają się z problemem skąpych miesiączek lub z wtórnym brakiem miesiączki, u których wykonano przynajmniej jeden z wymienionych zabiegów, powinny mieć uwzględnioną diagnostykę w kierunku zespołu Ashermana.
Sonohisterografia, co to jest ?
Historycznie badaniem potwierdzającym wystąpienie zrostów wewnątrzmacicznych było HSG (histerosalpingografia).
Obecnie odchodzi się od tego badania, zastępując je dokładniejszym badaniem SIS-USG (sonohisterografia), także z zastosowaniem obrazowania 3D (zdj. 1). Umożliwia ono stworzenie „mapy” jamy macicy i obecnych w niej zrostów. Równie pomocnym badaniem jest wykonanie USG 3D w II fazie cyklu. Dzięki tym badaniom można zminimalizować ryzyko uszkodzenia macicy przy zabiegach histeroskopowych. Standardem diagnostycznym i zarazem leczniczym zrostów wewnątrzmacicznych jest zabieg histeroskopii, w trakcie którego zrosty wycinane są za pomocą specjalnych nożyczek endoskopowych (zdj. 2).
Skuteczność SIS-USG
Skuteczność histeroskopowego wycięcia zrostów oceniana odsetkiem zajść w ciążę jest zależna od wielu czynników, między innymi od stopnia zaawansowania zrostów wewnątrzmacicznych, wieku pacjentki oraz przeszłości położniczej. W przypadku licznych zrostów konieczne może być wykonanie kilku zabiegów histeroskopii. W szczególnych sytuacjach zabieg histeroskopii przeprowadzany jest pod kontrolą laparoskopową, czyli operacją diagnostyczną z wizualizacją macicy od strony jamy brzusznej.
Zespół Ashermana a ciąża.
Pacjentka, która zajdzie w ciążę po leczeniu zespołu Ashermana powinna być świadoma zwiększonego ryzyka wystąpienia pewnych nieprawidłowości, takich jak niewydolności cieśniowo-szyjkowa, patologia łożyska, krwotok poporodowy oraz obumarcie płodu. Zespół sprawujący opiekę nad ciężarną powinien być wyczulony na ryzyko wystąpienia tych powikłań.
autor: dr Kamil Sobociński, specjalista położnictwa i ginekologii, ultrasonografista
(zdjęcia – materiał własny)