Polifenole to organiczne związki chemiczne, które posiadają silne działanie antyoksydacyjne. W czasie ciąży mogą one jednak wpływać niekorzystnie na serce płodu.
Spożywanie przez kobietę w ciąży dużej ilości produktów zawierających polifenole może prowadzić do hamowania wytwarzania prostaglandyn przez płód. W tym mechanizmie może dojść do przedwczesnego zamknięcia przewodu tętniczego u płodu.
Przewód tętniczy to występujące w okresie płodowym połączenie między pniem płucnym a aortą zstępującą, służące do ominięcia przez krew nieczynnych płuc płodu. Po urodzeniu u większości noworodków dochodzi do samoistnego obkurczenia i zamknięcia się tego naczynia w ciągu kilku pierwszych dni życia. Przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego u płodu może prowadzić do niewydolności krążenia płodu, a u noworodka do rozwoju nadciśnienia płucnego.
Dlatego też kobiety ciężarne, szczególnie w trzecim trymestrze, powinny z umiarem spożywać produkty zawierające polifenole. Należą do nich m.in.:
– owoce cytrusowe (pomarańcza, grejpfrut, mandarynka)
– owoce jagodowe (aronia, maliny, porzeczki, truskawki, jagody, borówki)
– wiśnie, czereśnie
– winogrona
– jeżyny
– czerwona cebula, pomidory
– biała fasola, soja
– orzechy
– kakao, gorzka czekolada
– napoje: rumianek, Yerba Mate, Rooibos, herbaty – zielona, biała i czarna, a także kawa.
Nie oznacza to, że produkty te należy całkowicie wyeliminować z diety w trzecim trymestrze ciąży. Natomiast należy je spożywać z umiarem, np. w ilości jednej porcji na dzień, odpowiadającej mniej więcej ilości produktu, która mieści się w garści. Zamiast zjeść 2 kg winogron, lepiej ograniczyć się do małej kiści. Zamiast 3 pomarańczy, zjeść jedną. Zamiast 2 litrów soku z grejpfruta, wypić jedną szklankę.
Jeśli jednak u płodu dojdzie do przedwczesnego zamknięcia przewodu tętniczego, mama musi bezwzględnie wyeliminować z diety produkty bogate w polifenole. Taki płód wymaga monitorowania za pomocą badania echokardiograficznego. Jeśli pomimo restrykcyjnej diety nie ustąpi przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego u płodu, poród powinien odbyć się ośrodku trzeciego stopnia referencyjności.
autor: dr n. med. Anita Hamela-Olkowska