Antykoncepcja hormonalna dla mężczyzn to temat, który od lat budzi wiele emocji i nadziei.
Męskie hormonalne środki antykoncepcyjne mają na celu obniżenie stężenia testosteronu i zahamowanie produkcji plemników.
Mimo postępów w medycynie i wielu lat badań, hormonalne preparaty antykoncepcyjne dla mężczyzn wciąż nie są dostępne na rynku.
Dlaczego tak się dzieje? Przyczyn jest kilka:
- Męski układ hormonalny działa inaczej niż kobiecy, co utrudnia opracowanie skutecznej metody antykoncepcyjnej.
- W przeciwieństwie do kobiet, które mają cykl menstruacyjny regulowany przez zmiany hormonalne i produkują najczęściej jedną komórkę jajową miesięcznie, mężczyźni produkują miliony plemników każdego dnia. Liczba plemników musi być wystarczająco niska, aby skutecznie zapobiegać ciąży.
- W przypadku męskich preparatów antykoncepcyjnych naukowcy próbują znaleźć równowagę między zmniejszeniem produkcji plemników a minimalizowaniem skutków ubocznych, takich jak duże zmiany nastroju, problemy z libido czy ryzyko zaburzeń metabolicznych.
- Badania pokazują, że wielu mężczyzn jest sceptycznie nastawionych do stosowania antykoncepcji hormonalnej, głównie z obawy przed efektami ubocznymi i jej ogólnym wpływem na zdrowie.
Dotychczas testowano hormonalną antykoncepcję dla mężczyzn w postaci tabletek, implantów, zastrzyków domięśniowych oraz żeli.
Najbardziej zaawansowane badania kliniczne są obecnie prowadzone nad antykoncepcją w postaci żelu nakładanego codziennie na skórę mężczyzny. Żel zawiera dwa hormony: testosteron i octan segesteronu. Wpływa on na istotne zmniejszenie produkcji plemników po około 8 tygodniach stosowania.
Po zaprzestaniu stosowania żelu potrzeba około 8 do 10 tygodni, aby liczba plemników u mężczyzny wróciła do poziomu umożliwiającego zajście w ciążę.
Potrzeba jednak kilku lat badań klinicznych, aby ta metoda mogła wejść do powszechnego użycia.
Obecnie mężczyźni mają do wyboru dwie metody antykoncepcji – prezerwatywy albo wazektomię.
I to właśnie wazektomię warto rozważyć szczególnie wtedy, gdy kobieta nie może ze względów medycznych stosować antykoncepcji hormonalnej albo źle ją toleruje.
Plusem wazektomii jest też to, że jest to jednorazowy, krótki zabieg, który skutecznie zabezpiecza przed nieplanowaną ciążą.
Natomiast w przypadku antykoncepcji hormonalnej dla mężczyzn ważne będzie jej systematyczne stosowanie.
autor: dr n. med. Anita Hamela-Olkowska