Rozpoznanie endometriozy często następuje bardzo późno. Niekiedy od wystąpienia objawów choroby do rozpoznania mija nawet kilkanaście lat.
Z powodu tak dużego opóźnienia w postawieniu rozpoznania kobiety z endometriozą przez długi czas nie są objęte właściwą opieką ani leczeniem i w wielu przypadkach cierpią, nie znajdując zrozumienia i oparcia w społeczeństwie ani w rodzinie.
Endometriozę można podejrzewać już po dokładnym zebraniu wywiadu, zwłaszcza w przypadku kobiet zgłaszających objawy bólowe współistniejące z niepłodnością. Diagnostyka w kierunku endometriozy powinna być wdrożona w przypadku występowania choćby jednego z objawów, jak bolesne miesiączki, ból brzucha niezwiązany z cyklem miesiączkowym, ból przy współżyciu lub niepłodność.
Niezbędnym elementem diagnostyki jest przeprowadzenie badania fizykalnego, obejmującego zarówno badanie miednicy mniejszej, jak i palpację brzucha.
Potwierdzoną użyteczność w diagnostyce endometriozy ma nieinwazyjne badanie USG dopochwowe, szczególnie w przypadku występowania torbieli endometrialnych jajników, adenomiozy oraz u kobiet z ogniskami endometriozy głębokiej odbytnicy i esicy.
Należy jednak pamiętać, że jakość tego badania związana jest w dużej mierze z umiejętnościami i doświadczeniem lekarza badającego. Z tego względu rekomenduje się wykonywanie badania USG dopochwowego w diagnostyce endometriozy końcowego odcinka jelita jedynie przez lekarzy mających doświadczenie w opiece nad pacjentkami z endometriozą.
Pozostałe badania obrazowe, jak. np. rezonans magnetyczny czy kolonoskopia, powinny być wykorzystywane jedynie w specyficznych przypadkach, jeśli na podstawie objawów i badania przedmiotowego podejrzewamy endometriozę głęboką oraz jako przygotowanie do zabiegu operacji endometriozy.
Potwierdzeniem rozpoznania endometriozy jest także wizualna ocena obrazu jamy otrzewnej w trakcie zabiegu operacyjnego (najczęściej w trakcie laparoskopii), jednak interwencje zabiegowe powinny być przeprowadzane wyłącznie w celu leczenia, a nie diagnostyki choroby.
Żadne markery laboratoryjne nie znajdują zastosowania w diagnostyce endometriozy.
Ostatecznym potwierdzeniem rozpoznania endometriozy jest wynik badania histopatologicznego materiału pobranego w czasie operacji.
autor: dr Magdalena Biela, specjalista położnictwa i ginekologii