Aktywność fizyczna w ciąży – polskie rekomendacje z 2023 r.

W sierpniu 2023 r. ukazały się Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej dotyczące aktywności fizycznej w czasie ciąży i po porodzie.

Ciąża to czas, kiedy ciało kobiety przechodzi wiele zmian. Nie oznacza to jednak, że musi ona rezygnować z aktywności fizycznej.

Wręcz przeciwnie, regularna aktywność fizyczna może przynieść wiele korzyści w ciąży:

  • poprawia krążenie krwi, co może pomóc w zapobieganiu obrzękom
  • wzmacnia mięśnie, dzięki czemu zmniejszają się bóle kręgosłupa
  • pomaga kontrolować wagę i uniknąć nadmiernego przyrostu masy ciała
  • poprawia nastrój i zmniejsza stres, dzięki endorfinom wydzielanym podczas treningu.

Kobietom w niepowikłanej ciąży zaleca się co najmniej 150 minut tygodniowo umiarkowanej aktywności fizycznej, np.:

  • szybki marsz
  • pływanie
  • ćwiczenia oporowe
  • ćwiczenia ujędrniające ciało
  • praca w ogrodzie.

Regularna aktywność fizyczna w ciąży wiąże się z poprawą wydolności krążeniowo-oddechowej, a także zmniejszeniem ryzyka:

  • nadciśnienia indukowanego ciążą
  • stanu przedrzucawkowego
  • cukrzycy ciążowej
  • nadmiernego przyrostu masy ciała.

Umiarkowana aktywność fizyczna w czasie ciąży nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem poronienia, porodu przedwczesnego, przedwczesne pęknięcia błon płodowych czy niskiej masy urodzeniowej dziecka.

Nie zaleca się rozpoczynania nowej dyscypliny sportowej w ciąży.

Kobiet uprawiające przed ciążą sporty obarczone ryzykiem upadku lub sporty kontaktowe. powinny zmodyfikować swoje plany treningowe, tak aby zminimalizować możliwość odniesienia kontuzji.

Przeciwwskazanie do ćwiczeń w czasie ciąży stanowi:

  • znaczne ryzyko porodu przedwczesnego
  • ciężki stan przedrzucawkowy
  • łożysko przodujące z epizodami krwawień.

W takich przypadkach kontynuacja codziennych czynności jest dopuszczalna, należy jednak zrezygnować z forsownych ćwiczeń.

W kolejnej ciąży kobiety są często mniej aktywne fizycznie. Przyczynia się do tego zmęczenie, brak wolnego czasu, złe samopoczucie lub niska motywacja do aktywności fizycznej.

Warto jednak pamiętać, że ćwiczenia w czasie ciąży zmniejszają ryzyko wystąpienia u matki i dziecka takich chorób, jak otyłość, cukrzyca typu 2 oraz choroby układu krążenia.

U kobiety w ciąży powikłanej stopień aktywności fizycznej powinien być ustalony indywidualnie z lekarzem prowadzącym.

Głównym założeniem aktywności fizycznej kobiet ciężarnych powinny być tak dobrane ćwiczenia, aby były one bezpieczne nie tylko dla matki i dziecka, ale także przyniosły kobietom jak najwięcej korzyści zdrowotnych. Ważny jest m.in. trening mięśni dna miednicy oraz ćwiczenia przygotowujące do porodu. Powinny być one prowadzone pod okiem doświadczonych w tym zakresie specjalistów.

I co warte podkreślenia według aktualnej wiedzy medycznej opartej na faktach nie zaleca się odpoczynku w łóżku w celu leczenia powikłań ciąży.

 

Źródło: https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/view/GP.a2023.0080/72921

 

autor: dr n. med. Anita Hamela-Olkowska